Λεόντιεφ, Βασίλι

(Wassily Leontief, Αγία Πετρούπολη 1906 – Νέα Υόρκη 1999). Αμερικανός οικονομολόγος και πανεπιστημιακός, ρωσικής καταγωγής. Ο πατέρας του ήταν καθηγητής των οικονομικών. Ο ίδιος πήρε πτυχίο οικονομολόγου το 1925 από το πανεπιστήμιο της γενέτειράς του, η οποία ονομαζόταν πλέον Λένινγκραντ, αφού είχε παράλληλα παρακολουθήσει μαθήματα φιλοσοφίας και κοινωνιολογίας. Συνέχισε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου, απ’ όπου έλαβε τον διδακτορικό τίτλο του με τη θεωρητική διατριβή Η οικονομία ως κυκλοφορία. Την περίοδο 1927-30 διετέλεσε μέλος του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας στο πανεπιστήμιο του Κιέλου, ερευνώντας την παραγωγή των στατιστικών καμπύλων παραγωγής και ζήτησης. Το 1929 διετέλεσε για έναν χρόνο σύμβουλος του Υπουργείου Σιδηροδρόμων της Κίνας, διακόπτοντας την ακαδημαϊκή του έρευνα. Το 1931 εντάχθηκε στο Εθνικό Γραφείο Οικονομικής Έρευνας των ΗΠΑ στη Νέα Υόρκη και το 1932 στο τμήμα οικονομικών του πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Το 1946 ανακηρύχθηκε καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, όπου οργάνωσε το πρόγραμμα οικονομικών ερευνών το 1948 και το διηύθυνε έως το 1973. Το 1931, έχοντας φτάσει στο συμπέρασμα ότι η μερική ανάλυση δεν μπορεί να αποτελέσει μια ικανοποιητικά ευρεία βάση για θεμελιώδη κατανόηση της δομής και της λειτουργίας του οικονομικού συστήματος, άρχισε να εργάζεται στη δημιουργία μιας θεωρίας γενικής ισορροπίας, η οποία να ικανοποιεί την απαίτηση της εμπειρικής εφαρμογής της. Για τις ανάγκες του συγκεκριμένου έργου άρχισε να κάνει χρήση μηχανικού υπολογιστή μεγάλης ισχύος το 1935 και το 1943 άρχισε να χρησιμοποιεί τον Mark I (τον πρώτο ηλεκτρονικό υπολογιστή μεγάλης ισχύος). Το 1941 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Η δομή της αμερικανικής οικονομίας, 1919-29. Το 1947 προσπάθησε να εφαρμόσει τη θεωρία των Χέκσερ-Όλιν στην αμερικανική οικονομία και το συμπέρασμα, γνωστό ως παράδοξο Λ., διέψευσε τη θεωρία. Χρησιμοποίησε τη μέθοδο των τετραγωνικών πινάκων απασχόλησης-προϊόντος (input-output) για τη μελέτη των εθνικών λογαριασμών, γνωστή γενικώς ως υπόδειγμα ή μήτρα του Λ. Το υπόδειγμα του Λ. αποτελείται από έναν τετραγωνικό πίνακα, στον οποίο όλα τα συστατικά στοιχεία του εθνικού εισοδήματος καταχωρούνται με τη διπλή μορφή της προέλευσης των χρησιμοποιούμενων παραγωγικών παραγόντων και του προορισμού του προϊόντος στις επόμενες φάσεις της παραγωγής και της κατανάλωσης. Σύμφωνα με τη θεωρία, κάθε χώρα εξάγει το αγαθό το οποίο χρησιμοποιεί εντατικά τον πλεονασματικό παράγοντα της χώρας. Η αμερικανική οικονομία, η οποία είναι η χώρα με το μεγαλύτερο πλεόνασμα κεφαλαίου, σύμφωνα με όλα τα κριτήρια, εξήγαγε αγαθά εντάσεως εργασίας και εισήγαγε αγαθά εντάσεως κεφαλαίου. Αργότερα, ασχολήθηκε με θέματα ανάλυσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της οικονομικής ανάπτυξης, ενώ παράλληλα διατήρησε το ενδιαφέρον του σε ευρύτερα προβλήματα, όπως η επιστημονική μεθοδολογία, οι οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές, όπως επίσης και οι προοδευτικές και επαναστατικές αλλαγές. Το 1973 του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ οικονομικών για την ανάπτυξη της μεθόδου εισροών-εκροών και για την εφαρμογή της σε σημαντικά οικονομικά προβλήματα. Ο ρωσικής καταγωγής Αμερικανός οικονομολόγος Βασίλι Λεόντιεφ, τιμημένος με το βραβείο Νόμπελ (φωτ. ΑΠΕ).